DASK 2000 yılından bu yana 2.6 milyona yakın konutu sigortaladı. Ancak amaç, Türkiye genelindeki tüm konutları teminat altına almak…
Yaşamımızın bir parçası haline gelen deprem konusunda uzmanlar bilinçlendirme çalışmalarına devam ederken, Türkiye genelinde halen Zorunlu Deprem Sigortası yaptırmamış konutlar bulunuyor.
Bugün 7.2 şiddetinde yaşanan Bolu Düzce depreminin sekizinci yıldönümü… 845 insanımızı kaydettiğimiz, 5 bine yakın kişinin yaralandığı, 3 bin 400 binanın yıkıldığı, 13 bin ev ve bin 500 işyerinin ağır hasar gördüğü felaketin üzerinden sekiz yıl geçti; ateş düştüğü yeri yaktı ama hayat devam ediyor.
Uzmanlar deprem sonucunda meydana gelebilecek mal kayıplarının birincil güvencesinin Zorunlu Deprem Sigortası olduğunu söylemelerine karşın ilgi halen istenilen düzeye ulaşmış durumda değil. Ancak depremin yaşandığı bölgelerde Zorunlu Deprem Sigortası yaptırma oranlarında artış yaşansa da, depremin üzerinden zaman geçtikçe bu konuda ki duyarlılık da azalıyor. Oysa sigorta yaptırmak, gelecekte olacak deprem nedeniyle konulacak sürpriz vergileri de bertaraf ediyor.
Zorunlu Deprem Sigortasına sahip bir binanın deprem nedeniyle hasar görmesi halinde, sigortacılıkta “sigorta havuzu” adı verilen yapı esas alınarak hayata geçirilen DASK (Doğal Afet Sigortaları Kurumu) aracılığıyla vatandaşların deprem nedeniyle uğrayacakları küçük ya da büyük her tür hasarda meydana gelebilecek kayıpları telafi ediliyor.
DASK kâr amacı gütmüyor
Kamu ve özel sektörün bir arada işleyişi açısından örnek bir uygulama olan DASK, sadece Zorunlu Deprem Sigortası teminatı sunmak üzere kurulan ve kâr amacı gütmeyen bir kurum olarak hizmetlerini sürdürüyor.
17 Ağustos 1999 tarihinde meydana gelen ve büyük yaralar açan Marmara depreminin ardından deprem zararının en aza indirilmesi için oluşturulan Zorunlu Deprem Sigortalı konut sayısı daha önce 500 bin iken şu anda 2 milyon 598 bin adede ulaşmış durumda. Diğer taraftan DASK kurulduğu tarihten itibaren toplam 178 depremde %97’si kısmi hasarlar olmak üzere 9.689 konuta 18,6 milyon YTL hasar ödemesinde bulundu.
Zorunlu Deprem Sigortası’nın yaygınlaşmasının, Türkiye’nin bir deprem ülkesi olduğu ve depremin doğuracağı hasarın kontrol altına alınabileceğinin anlaşılmasıyla diğer bir ifadeyle sigortalılık bilincinin oluşmasıyla gerçekleşeceğini belirten DASK Yönetim Kurulu Başkanı İdris Serdar, her konutun Zorunlu Deprem Sigorta poliçesine sahip olmasının sosyal sorumluluk görevi olarak algılanması gerektiğini söyledi.
Bu çerçevede acenteler, sigorta şirketleri, eğitim kurumları, kamu kurumları ve yerel yönetimlerin işbirliği içerisinde olmasının önemini ifade eden Serdar “Türkiye’deki konut sayısının yaklaşık 13 milyon olduğu düşünüldüğünde Zorunlu Deprem Sigortası’na sahip konut sayısının düşük olduğu fakat gelişme kaydedilecek bir potansiyelin var olduğu çok açık. Sistemde yer alan sigortalı konut sayısının artırılmasıyla bireyler, ülkemiz ve sigorta sektörü adına hem ekonomik hem de sosyal refah açısından büyük önem taşıyan bir başarı elde edilmiş olacak” dedi.
Zorunlu Deprem Sigortası Ucuz bir sigortadır
Zorunlu Deprem Sigortasının primleri saptanırken kâr amacı güdülmediğinden; primler, konut sahiplerinin ödenebilir bir prim karşılığında maksimum teminat almaları dikkate alınarak Devlet tarafından belirleniyor. Örneğin, Doğal Afet Sigortaları Kurumu’nun (DASK) Zorunlu Deprem Sigortası’nda 2007 yılı için belirlenen en riskli bölgedeki 100 metrekare bir konutun poliçesi için azami prim bedeli 114 YTL olarak belirlenirken Zorunlu Deprem Sigortası olan konut sahiplerine DASK azami 110.000 YTL teminat veriyor.
DASK bugüne kadar 178 depremde 18.6 milyon YTL tazminat ödedi
Yapılan çalışmalarda son 60 yılda doğal afetlerin yol açtığı yapısal hasar istatistikleri dikkate alındığında, bu hasarların üçte ikisinin (2/3) deprem nedeniyle meydana geldiği görülüyor. DASK bugüne kadar zarar gören sigortalılarına önemli miktarlarda tazminat ödemesinde bulundu. Uygulamanın başladığı 27 Eylül 2000 tarihinden itibaren bu güne kadar meydana gelen ve büyüklüğü 3,6’dan 6,5’e kadar çıkan 178 deprem olayı nedeniyle açılmış 9.689 hasar dosyası için DASK tarafından ödenen toplam tazminat tutarı 18.6 milyon YTL’ye ulaştı.
Zorunlu Deprem Sigortası kısmi hasarları da ödüyor
Zorunlu Deprem Sigortası’nda tazminatın ödenebilmesi için konutun tamamen yıkılması şart değil. Zorunlu Deprem Sigortası poliçesi hem tam hasarı, hem de kısmi hasarı sigorta bedeline kadar ödüyor. Bugüne kadar gerçekleşen tazminat ödemelerinin %97’si sadece kısmi hasar ile ilgili ödemeleri içeriyor. Yani küçük ve orta ölçekli depremler nedeni ile evde meydana gelen yıkıma neden olmayan onarım ve tamir masrafları da Zorunlu deprem sigortası tarafından karşılanıyor.