Basında özellikle Otapan'dan sonra gemi söküm ile ilgili çeşitli haberler yayınlanmakta. Kamuoyundan bir şeyler gizlendi mi? Gösterilen tepkiyi nasıl değerlendiriyorsunuz? Bu Otapan olayından sonra gemi söküm sanayi ne kadar zararlı çıktı?
- Otapan gemisi aslında bize göre sıradan bir gemi. Her gemide olan asbest onda da vardı. Otapan olayı tamamen Hollanda Hükümeti’nin hatası. Ortada eksik beyan var. Bakan haklı ama çözüm konusunda problem yaşandı. Otopan olayında en karlı çıkan Hollanda Asbest söküm firması. Çığırtkanlık yaparak geminin geri Hollanda’ya gelmesi ile 4,5 milyon Euro gelir elde etti.
Türkiye'de bu olaylardan sonra Gemi Söküm Sanayi bu olumsuz imajdan etkilendi mi? Dünyayla karşılaştırdığınızda şu anda gemi söküm sanayinin durumu nedir?
Elbette etkilendi. Problemlerin çözümüne eğer pozitif yaklaşılsaydı, ülkelerin bize bakışı da pozitif olacaktı. Hindistan, Çin ve Pakistan kötü koşullarda sökmelerine rağmen gemi bulmakta sıkıntı çekmiyor. Bizler Bakanlıkların istediği kriterleri yerine getirmemize rağmen %15 kapasite ile çalışıyoruz.
Dünyada birçok gemi hurdaya çıkıyor, gemi söküm sanayi bu pastadan gelecekte ne kadar bir pay alacak?
Önümüzdeki yıllarda bu adet daha da çoğalacak. Çünkü tek cidarlı tankerlerin deniz trafiğinden men edilmeleri halinde binin üzerinde gemi söküme gelecektir. Ülkemizin de bu pastadan pay alabilmesi için Bakanlıkların iş birliği yapmaları gerekmektedir. AB bile ülkemizdeki atıl kapasitenin mutlaka değerlendirilmesini tavsiye ediyor.
Türkiye neden gemi söküm sanayiye yatırım yapmalı?
Gemi söküm, yoğun emek gerektiren, bölgesinde rakipsiz ve katma değeri yüksek sektördür. Ayrıca 20 milyon ton demir çelik üreten bir ülkede olmazsa olmaz sektördür. Avrupa’ da bırakın gemi sökümü, yoğun emek verilen hiçbir üretim yapılmıyor. Sanayi tesisleri ücretlerden dolayı Çin ve Hindistan’a kaymış durumda. Dışardan gemi alıp sökmüyorlar ama asbest olduğunda iyi paraya söküyorlar.
İş ve işçi güvenliği açısından yapılanlar yeterli mi, ne gibi tedbirler alınıyor?
Dernek kurarak her şeyi kontrolümüz altına aldık. Asbest konusunda tek çalışma izni olan kuruluşuz. Almanya’dan ekipman getirdik, eğitimini aldık. Yalnız gemi söküm firmalarına değil, MKE gemi söküm tesisine, Tüpraş ve diğer asbestle sorunu olan kuruluşlara hizmet vermekteyiz. İşçi sağlığı, işçi eğitimi ve sahaların denetimini sistematik bir şekilde takvime bağladık. Düzenli akciğer grafikleri çektiriliyor. Yapılanlar yeterlimi diye sorarsanız eksikler bitmez. Ama herkes her geçen gün daha iyiye doğru gidiyor. Alınan tedbirlerden dolayı bu güne kadar hiçbir mesleki hastalık oluşmamıştır.
Gemi söküm sanayi Türkiye'ye ne kazandırıyor ve gelecekte neler, kazandıracak? Bazı örgütlerin iddia ettiği riskleri almaya değer mi?
Bakın bizim bölgemizde bulunan soğuk hava tesisleri, zeytin, süt işleme ve diğer sanayi tesislerinde mutlaka bizden malzeme kullanılmıştır.Yani fabrikaların kuruluş aşamalarında bizim katkımız vardır. Hollanda, Almanya ve Yunanistan gibi ülkelere ihracatlarımızda olmuştur. Gemi söküm hurdası kalite olarak diğerlerinden üstündür. Demir-çelik fabrikalarının aradığı üründür. İşinizi iyi yaparsanız hiçbir şekilde risk olmaz. Riski olmayan işkolu da yok gibi. Hiçbir şey üretmeden ve katma değer yaratmadan bu ülke nasıl kalkınacak? Aslında çevrecilik, kullanılan malzemeyi yeniden kullanarak doğadaki malzemenin azalmasının önüne geçmektir. Demirin cevherden elde edilmesi, doğanın tahrip edilmesi demektir. Üç misli su ve enerji kullanımını gerektirir. Atık kağıtların toplanması nasıl ağaç katliamının önüne geçiyorsa, gemilerin geri dönüştürülmesi de doğa katliamını önlemekte. Maden ocaklarının nasıl işletildiğini görürseniz geri dönüşüme hak verirsiniz.
Gemi söküm sanayindeki bu tür olumsuzluklar devam ederse ne yapmayı düşünüyorsunuz? (Aliağa'yı tersaneye dönüştürme gibi planlar var mı?)
Müsteşarlık Gemi Söküm yapacaksınız diyor. Ama gelin görün ki Gümrük Müsteşarlığı ile sürekli sorun yaşıyoruz. Bir milyon ton kapasitemizi kullanamıyoruz. Gemi inşa ve tamir yapacaksınız derlerse hayır demeyiz.
Eğer Türkiye bu alandaki yatırımlarını arttıracaksa Aliağa'dan başka nerede olmalı, böyle bir yer var mı?
Aliağa bu konuda yer seçimi olarak uygun konumda. Yeterli kapasitesi var. Onu da kullanamazken yeni bir yer düşünmek fizibil olmaz. Sanayii bir yerde konuşlandırmak doğru bir karar. Demir çelik fabrikalarının burada olması gemi sökümü gerekli kılmıştır.
http://www.virahaber.com (ÖZEL)